Kerstthee zetten is iets waar ik ieder jaar naar uitkijk zodra de dagen korter worden en de geur van kaneel en sinaasappel weer in huis hangt. Het ritueel van kruiden en specerijen zorgvuldig afwegen, water koken en het geheel laten trekken, brengt een rust die bij de feestdagen past. Het is een moment van aandacht, niet alleen voor de smaak maar ook voor de sfeer die je ermee creëert. Of je nu alleen op de bank zit met een boek of samen bent met vrienden of familie, een warme pot Kerstthee op tafel nodigt uit tot samenzijn.
Voor mij begint Kerst niet met cadeautjes of een kalkoen in de oven, maar met het zetten van Kerstthee. Het markeert het begin van de decembermaand en geeft meteen een huiselijk gevoel. De geur alleen al roept herinneringen op aan vroeger, toen mijn moeder een soortgelijke thee trok van kruidnagel, sinaasappelschil en kaneelstokjes. Die geur nestelt zich in muren, gordijnen en dekens, en blijft dagenlang hangen als een warme deken.
Wat Kerstthee zo bijzonder maakt, is de combinatie van bekende kruiden met een licht zoete, soms zelfs pittige ondertoon. Het is geen standaard zwarte thee, maar een mengsel dat je zelf kunt samenstellen naar smaak. Het gebruik van gedroogde appelstukjes, steranijs, sinaasappelschil, kruidnagel, kaneel, en soms een snufje gember maakt het niet alleen smaakvol, maar ook verwarmend voor je hele lijf. Het is thee die je niet snel achteloos opdrinkt, maar waarvan je geniet.
Als ik een volle liter maak, giet ik de thee vaak in een thermoskan, zodat het de hele middag warm blijft. Ook koud kan deze thee trouwens goed gedronken worden, vooral als je er wat honing en een schijfje citroen aan toevoegt. Maar de magie zit hem toch in dat eerste dampende glas, het liefst bij kaarslicht en een bordje zelfgebakken koekjes erbij.
Kerstthee zetten
Ingrediënten
Benodigdheden
Stapsgewijze handleiding
- Breng het water aan de kook. Doe ondertussen alle droge ingrediënten in het thee-ei of in een zakje. Giet het kokende water in de pot en voeg de kruiden toe. Laat dit minstens 10 minuten trekken met de deksel op de pot. Hoe langer je het laat staan, hoe krachtiger de smaak wordt. Verwijder het thee-ei en serveer direct.
- Wil je wat extra zoetheid? Voeg dan een lepeltje honing toe. Of doe er een schijfje sinaasappel in voor extra citrusgeur. Deze thee is ook lekker met een druppeltje vanille-extract of een snufje nootmuskaat.
Hoe gebruiken?
Wat is Kerstthee precies? Het is een kruiden- en specerijenmengsel dat speciaal wordt samengesteld voor gebruik in de koude decembermaand. Vaak bevat het gedroogde stukjes appel, sinaasappelschil, kaneel, kruidnagel, gember, steranijs en soms ook rozenblaadjes of vanillestokjes. Het is geen thee in de traditionele zin met theebladeren, maar meer een infusie van geurige en verwarmende ingrediënten.
Je kunt Kerstthee gewoon zetten zoals je andere losse kruidenthee zet. Een ruime theelepel per kopje, heet water erbij, even laten trekken en klaar. Sommige mensen voegen een lepeltje honing toe of een schijfje sinaasappel voor een extra feestelijke touch. Wil je het nog iets pittiger? Een klein stukje verse gember doet wonderen. Zelf maak ik het graag in een grote pot en laat ik het rustig trekken in een theefilter of een herbruikbare doek.
Hoewel Kerstthee vooral als warme drank wordt gedronken, kun je het ook verwerken in gerechten. Zo gebruik ik de infusie soms als basis voor een winterse stoofschotel of om rijst mee te koken. In desserts zoals rijstepap of griesmeelpap geeft het een warme, kruidige ondertoon. Ook in salades met wintergroenten of geroosterde pompoen kan een scheutje afgekoelde Kerstthee verrassend goed werken.
In soepen is het wat ongebruikelijker, maar toch mogelijk. Vooral bij pompoensoep of wortelsoep kun je het extract van de thee gebruiken om extra diepte in smaak te geven. Het blijft subtiel, maar juist dat subtiele is wat het spannend maakt in de keuken.
Medicinale toepassingen
Kerstthee bevat veel ingrediënten die bekend staan om hun heilzame werking. Denk aan gember en kaneel die beide verwarmend werken op het lichaam. Vooral in de wintermaanden is dat fijn, omdat het de bloedsomloop bevordert en je lichaamstemperatuur helpt reguleren. Ook steranijs staat bekend om zijn verzachtende werking bij keelpijn en beginnende verkoudheid.
Een ander belangrijk kruid in Kerstthee is kruidnagel. Dit werkt licht verdovend en is antibacterieel. Daarom wordt het vaak ingezet bij beginnende griep of om maagklachten te verlichten. Samen met sinaasappelschil, dat rijk is aan vitamine C, heb je dus een thee die niet alleen lekker is, maar ook ondersteuning kan bieden aan je weerstand.
Voor mensen met een opgeblazen gevoel of trage spijsvertering kan Kerstthee ook helpen. De combinatie van kruiden zorgt voor een betere doorbloeding van de buikregio en een zachtere werking op de darmen. Na een zware maaltijd is een kopje Kerstthee dus zeker aan te raden.
Tot slot werkt de geur van deze thee ook kalmerend. Vooral steranijs en kaneel hebben een aromatherapeutisch effect dat helpt ontspannen. Het is een ideale drank om ’s avonds mee af te sluiten, zeker als je de cafeïnevrije variant maakt.
Kerstthee bewaren
Het bewaren van Kerstthee vraagt wat aandacht, zeker als je zelf een mengsel maakt. Zowel de losse kruiden als de gezette thee hebben elk hun eigen manier van bewaren. Belangrijk is dat je de geur en smaak zo lang mogelijk behoudt.
Bij kamertemperatuur
Losse Kerstthee kun je prima bij kamertemperatuur bewaren, mits je dit doet in een goed afsluitbare pot of blik. Licht en lucht zijn de grootste vijanden van kruiden. Zet het dus niet op een zonnige vensterbank of boven het fornuis. Donker en droog, dat zijn de sleutelwoorden. In een voorraadkast of keukenkastje is het meestal prima.
In de koelkast
Geparfumeerde Kerstthee of vers gezette thee bewaar je beter in de koelkast als je het niet direct opdrinkt. Zet het in een glazen fles met dop, zodat er geen geurtjes van andere voedingsmiddelen kunnen binnendringen. Drink het binnen twee dagen op. Losse kruiden hoeven niet in de koelkast, maar als je ze toch gekoeld bewaart, gebruik dan een goed afgesloten pot.
In de vriezer
Je kunt losse Kerstthee eventueel invriezen, al is dat minder gebruikelijk. Doe dit alleen als je een grote hoeveelheid hebt gemaakt. Verdeel het dan in porties en gebruik luchtdichte diepvrieszakjes. Na ontdooien wel direct gebruiken, want de aroma’s vervliegen snel.
Gevacumeerd
Voor wie zelf mengsels maakt in grotere hoeveelheden, kan vacumeren een uitkomst zijn. Het neemt minder ruimte in beslag en de smaak blijft veel langer behouden. Gevacumeerde porties thee blijven tot wel zes maanden op kamertemperatuur goed.
De juiste apparatuur
Voor het zetten van Kerstthee heb je geen ingewikkelde apparaten nodig. Toch zijn er een paar hulpmiddelen die het makkelijker maken. Een stevige theepot met een goed sluitend deksel is handig, zodat de warmte binnen blijft en de smaken zich goed kunnen ontwikkelen. Kies bij voorkeur voor glas of keramiek.
Een thee-ei of theefilter is praktisch om de losse ingrediënten bijeen te houden. Je kunt ook een herbruikbaar theezakje of een stukje kaasdoek gebruiken. Als je geen van allen hebt, laat je de kruiden los trekken en zeef je de thee achteraf met een fijne zeef.
Tot slot is een goede waterkoker met temperatuurinstelling ideaal. Sommige kruiden geven hun beste smaak af bij net geen kokend water, zo rond de 90 graden. Maar als je dat niet hebt, is een simpele pan met deksel ook voldoende.
Alternatieven
Heb je geen Kerstthee in huis, maar wil je toch iets vergelijkbaars zetten? Rooibos met sinaasappel en kaneel komt aardig in de buurt. Ook kamillethee met een beetje gember en kruidnagel kan een verwarmend effect geven dat dicht bij Kerstthee ligt.
Groene thee met sinaasappel en steranijs is een verrassend frisse variant, vooral lekker na een zware maaltijd. Of gebruik chai kruidenmengsels zonder zwarte thee, als je cafeïne wilt vermijden. Voeg dan zelf wat citrus toe om het feestelijk te maken.
Je kunt Kerstthee ook vervangen in gerechten waar je normaal kruidenbouillon zou gebruiken. In stoofschotels, rijst of zelfs desserts kan een kruideninfusie een mooie extra laag geven.
Omgekeerd kun je Kerstthee ook als vervanger gebruiken voor glühwein of winterpunch. Zeker voor kinderen of mensen die geen alcohol drinken, is dit een perfect alternatief.
Tot slot, als je liever een fruitiger alternatief hebt, maak dan een infusie van appel, kaneel en hibiscus. Die heeft een vergelijkbaar verwarmend effect, maar met een iets frissere afdronk.
Wilhelmus Hengstmengel
Wilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om koffie, thee, taart, cake en koekjes op de juiste manier te bewaren en te bereiden. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog voor kwaliteit ontwikkeld, wat hij nu toepast in zijn passie voor huiselijke lekkernijen. Zijn eenvoudige en praktische aanpak zorgt ervoor dat smaken optimaal tot hun recht komen, of het nu gaat om het zetten van een perfecte kop thee, het bakken van luchtige cake, of het krokant houden van zelfgebakken koekjes.
Vanuit zijn thuisbasis in Tirol deelt Wilhelmus zijn kennis op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, waarbij hij laat zien hoe kleine aanpassingen in bewaar- of baktijden een wereld van verschil kunnen maken. Hij legt de nadruk op toegankelijke technieken, van het luchtdicht bewaren van versgebakken taart tot het optimaal zetten van koffie, en inspireert zo een breed publiek met zijn nuchtere, doordachte en altijd smaakvolle aanpak.
